ZVJEZDASTE VOZNJE (reli ,,Sutjeska'')
Ovo je zapravo bilo najvece reli takmicenje na prostorima bivse Jugoslavije. Sada cu opisati kako se razvijao. Poslije ukidanja ,,Jadranskog relija'' ostala je praznina koju je Auto Moto savez Slovenije htio da ispuni. Povod je bio 20 godina revolucije... najvese je bilo automobila, ali ucestvovali su i motocikli.
Godina 1961
Te godine AMS Slovenije organizuje reli sa ciljem u Ljubljani. Reli se odrzavao samo na tlu Slovenije pa su startna mjesta bila: Jasenica, Kopar, Maribor, Crnomelja i Brezica. Dakle ekipa startuje u nekom od gore pomenutih mjesta i vozi do Ljubljane.
Propozicije su bile sledece:
- put mora imati pet etapa od kojih jedna etapa obavezno treba da bude preko brda
- prosjecna brzina vozila na svim etapama iznosila je 45 km/h
- Put od startnog mjesta do cilja dug je 210 km.
Bodovanja su vrsena na sledeci nacin:
- svaki minut kasnjenja na start ,,kostao'' je 10 kaznenih poena (zakasnjenje od 30 minuta znacilo je diskvalifikaciju)
- prijava ,,organa Narodne milicije'' ili funkcionera takmičenja za poslijedicu je imalo 50 kaznenih poena.
- Takmicar je morao da prijavi ostecenja na vozilu, u slucaju da ima neprijavljeno ostecenje dobijao je 5 kaznenih poena
- Odredjeni broj kaznenih poena donosilo je zakasnjenje na tehnicki pregled ili prerani start.
Godina 1962
Ovoga puta pravila su bila nesto promjenjena, pa je svako morao prvo da obidje sva startna mjesta, pa se tek onda islo na cilj. Zbog toga je duzina relija varirala od 337 km do 398 km. Jos jedna izmjena se odnosila na prosjecnu brzinu koja je sada bila 50 km/h
Godina 1963
Za zvjezdasti reli postoji interesovanje i van Slovenije pa treci po redu reli organizuje Auto Moto savez Slovenije i Auto Moto Savez Hrvatske. Trebalo je da se startuje na Titov rodjendan, ali posto su tada bili neki izbori pomjeren je za 4 jul (dan borca). Tada reli dobija ime ,,
Bratstvo - jedinstvo''. Cilj ovog relija bio je u Kumrocu, dok su startne pozicije bile u Ljubljani, Postojni, Mariboru, Zagrebu, Rijeci, Slavonskom Brodu i Banja Luci.
Pravila su nesto izmjenjena pa je tako start bio sa ugasenom masinom. Poslije paljenja masine islo se do linije koja je oznacavala ispit kocenja. Odstupanje od crte (preko 15 cm) i utroseno vrijeme od paljenja masine do kočenja donosile su prve kaznene poene. Interesatno je da je u prvim etapama bilo dozvoljeno do 5 min. prije ili poslije zacrtanog vremena proci, dok je u cetvrtoj etapi i sekund odstupanja donosio kaznene poene.
Takodje od 1963 godine osim sportske klase (koja se bodovala za prvenstvo) postojala je i turisticka klasa, dakle vozaci entuzijasti kojima je bilo bitno ucestvovati.
Godina 1964
Za ovu godinu planirano je da cilj trke bude Tjentiste, ipak zbog rekunstrukcija puta za cilj su odredjene Jajce. Ovoga puta reli i zasluzuje ime Bratstvo-jedinstvo jer su startne tacke rasporedjene u svim republikama
Godina 1965
Od ove godine cilj relija je bio na Tjentistu. Reli je sada porastao do tih razmjera da je to bilo najvece takmicenje u oktanskom sportu u Jugoslaviji. Te godine je postala primjetna i uniformisanost, odnosno pojedini klubovi su za svoje takmicare obezbjedili i jednoobrazne kombinezone. Reli ,,Bratstvo-jedinstvo'' za cetri godine postojanja postala najmasovnija sportska manifestacija. Ajde da pomenem da je te godine AMD Budva osvojilo prvo mjesto.
Godina 1966
Ponovo promjena imena. Sada se takmicenje zove reli ,,
Sutjeska''. Dakle, opet je cilj bio Tjentiste. Te godine bilo i najvise ucesnika relija, preko 2.000 (i u sportskom i turistickom djelu) sa 1.100 vozila. Novina je da je te godine reli bio prijavljen kao medjunarodni i da je usao u kalendar medjunarodnih moto organizacija (FIA i FIM).
Godina 1967
Reli ,,Sutjeska 67'' obiljezio je jedan bizarni icident. Dan prije nego sto je trebao da se odrzi ispit spretnosti u blizini uredjaja za automatsko mjerenje vremena udara grom. Posto je taj uredjaj radio na principu foto celije receno je da se ne moze u toku dana pravilno izmjeriti vreme, pa je brzinac vozen u cik zore. Zbog toga se desilo da odredjene (veliki broj) ekipe nisu stigle na taj dio takmicenja. Poslije mnostva zalbi i zbrke koja je nastala, pobjednik je ipak odlucen za stolom, a ne na stazi. Pomenimo i da je te godine nagrade urucio licno Josip Broz Tito.
Godina 1968
Sutjeska je mnogima bila interesatna cisto da se provozaju do tamo. Zato su koristili i reli, tako da je ove godine bilo puno vozaca u tzv. turistickoj klasi. Tako da najmanje izgleda gledalo na pobjedu, bitno je bilo ucestvovati...
Godina 1969
Za ovu godinu konacno imam jedan podatak za motocikle i to vrlo malo. Naime, naisao sam da je u Tjentiste iz Sarajeva krenulo 25 motocikala. Kakvi su rezultati bili medju motociklistima, ne znam.
Godina 1970 i dalje
Znam da se i ove godine odrzao reli ,,Sutjeska'', ali mi fali podataka (jos nisam zakopao dublje po arhivama). Uaostalom reli Sutjeska je vec bio svima poznat pa je mogao da ,,plovi'' kroz sedamdesete i osamdesete.
brum brum brm brm brrrrrrrrrrrrrm.... i kez od uva do uva
